پیشینه تاریخی ولایت فقیه پیش از نظریه فقیه غایب
در این نوشتار که به واقع نگاهی کوتاه و اجمالی به موضوع «ولایت فقیه» در بستر تاریخی آرای فقیهان دارد، از موضوعاتی چون جایگاه مبحث ولایت فقیه در کلام، شیوه عملی ونظری مواجهه برخی از فقیهان با مسأله حکومت در عصر خود و انتصابی بودن حاکمیّت فقیه از سوی امام معصوم سخن به میان آمده است.
این مقوله که: «ولایت فقیه یا مجتهد یک مسأله فقهی مستحدث در میان فقهاست و مشمولیت عام ندارد. ولایت فقیه در یک قرن ونیم پیش برای اولین بار از طرف مرحوم ملا احمد نراقی مطرح گردیده، ادله ای برای آن آورده است که فقط اندکی از فقهای معاصر آن را پذیرفته اند»، حرف پنهان و آشکار دل بسیاری از نویسندگان جامعه ماست که بدون تحقیق و تفحّص بر آن اصرار می ورزند. بنابراین مقاله حاضر در واقع یک روشنگری و مختصرنگاری است که امید می رود دیگران آن را بسط داده و بروشنی و با توجّه به همه جوانبِ آن نظر کنند. در این مقاله مشخص می شود که اعتقاد به ولایت فقیه نه تنها مسأله ای مستحدث و جدید نیست، بلکه از شروع غیبت کبری اگر نگوییم از زمان پیامبر صلی الله علیه و آله تا به امروز به بررسی گرفته شده است و قریب به اتفاق همه استوانه های فقه و فقاهت در این باب مباحثی را مطرح کرده اند و برخی از آن بزرگواران موفق به اعمال و اجرای آن شده اند.